Wpływ pandemii koronawirusa na realizację umowy

Publikacja / 20.03.2020

Pojęcie „siły wyższej” mimo, iż pojawia się w wielu aktach prawnych do tej pory nie zostało zdefiniowane, jednakże uznaje się, iż są to zdarzenia zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i zapobieżenia. W umowach stosuje się klauzule, na mocy których strony nie ponoszą odpowiedzialności, jeżeli niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie zobowiązania następuje na skutek działania siły wyższej. Wystąpienie siły wyższej często może również być przyczyną odstąpienia strony od umowy, obniżenia wynagrodzenia lub powstania innych uprawnień ustalonych w umowie przez jej strony.

Pamiętać jednak należy, że samo wystąpienie określonego zjawiska, które można zakwalifikować jako siłę wyższą, nie zwalnia danego podmiotu z obowiązku realizowania swoich obowiązków umownych. Koniecznym jest bowiem ustalenie, że dane okoliczności, w tym wypadku pandemia koronawirusa, faktycznie uniemożliwiają realizację zobowiązania umownego.

Wobec powyższego dokonując oceny odpowiedzialności za niezrealizowanie zobowiązań w pierwszej kolejności należy dokładnie przeanalizować postanowienia łączącej strony umowy, a w szczególności zweryfikować czy umowa przewiduje zapisy dotyczące siły wyższej jako okoliczności zwalniającej z odpowiedzialności. Dłużnik, który zechce wyłączyć swoją odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z tytułu zaistnienia siły wyższej, będzie musiał wskazać jej rzeczywisty wpływ na niemożność spełnienia własnego zobowiązania.